Cây Đu Đủ Dầu – Bí quyết chữa trị bệnh trĩ một cách an toàn
Introducing Chơi cây cảnh – Nơi chia sẻ kinh nghiệm trồng và chăm sóc cây cảnh.
Cây đu đủ dầu, còn được gọi là lá đu đủ tía, là một vị thuốc Đông y được sử dụng để chữa trị bệnh trĩ ngoại. Tuy nhiên, loại thuốc này chứa một lượng độc tính nhất định. Vì vậy, để sử dụng an toàn, hãy tìm hiểu một số thông tin cơ bản về thảo dược này.
NỘI DUNG
Mô tả cây đu đủ dầu
1. Đặc điểm sinh thái
Cây đu đủ dầu là một loại thảo mộc lâu năm hoặc cây bụi. Thân cây có thể cao tới 5m, toàn thân cây nhẵn và có phủ một lớp phấn sáp. Màu sắc thân cây thường là xanh lục, xanh xám hoặc đỏ tím. Thân của cây đu đủ có hình dạng tròn rỗng, có nhiều nhánh nhỏ với các lá to, được phân bố đều. Các lá của cây có phiến tròn màu tím, dài và rộng khoảng 40cm hoặc hơn. Lá có khoảng 7-11 thùy, thùy phân nhánh để giữ, hình bầu dục thuôn dài hoặc hình mũi mác (thùy dài rộng ở giữa, nhọn như ngọn giáo). Mép lá có răng cưa. Gân lá rất nhẹ, cuống lá rất dày, dài tới 40cm. Cụm hoa thường mọc ở đỉnh hoặc ở nách lá. Hoa cây đu đủ mọc thành chùy, đài hoa lớn hình tam giác, có màng, có lông, chia thành hoa đực và hoa cái. Hoa đực có thùy hình trứng, dài 7-10mm, có nhiều nhụy hoa. Hoa cái hình bầu dục hoặc hình chóp, dài 5-8mm, hình trứng. Hoa cái có nhiều gai bao phủ bên trên. Quả của cây đu đủ dầu là một quả nang, hình trứng, dài khoảng 1,5-2,5cm, có màng ngoài mềm hoặc nhẵn. Hạt của cây có hình elip, hơi dẹt, dài khoảng 8-18mm, nhẵn, có hoa văn sọc nâu nhạt hoặc trắng xám. Cây đu đủ dầu ra hoa vào khoảng tháng 3 đến tháng 7 và cho quả từ tháng 4 đến tháng 8.
2. Bộ phận dùng
Lá, thân và hạt của cây đu đủ dầu được sử dụng để làm thuốc. Hạt đu đủ dầu còn được gọi là Pima tu.
3. Phân bổ
Cây đu đủ dầu xuất khẩu từ Ai Cập, Ethiopia và Ấn Độ. Sau đó, cây được nhập khẩu sang Brazil, Thái Lan, Argentina, Mỹ và một số quốc gia khác. Hiện nay, cây đu đủ dầu được trồng rộng rãi ở nhiều vùng nhiệt đới trên thế giới hoặc được trồng ở những vùng có nhiệt độ ấm áp. Ở Việt Nam, cây đu đủ dầu chủ yếu sinh trưởng và phát triển ở vùng núi Tây Bắc như Hòa Bình, Vĩnh Phúc, Lào Cai, Hà Giang. Tuy nhiên, tại các tỉnh phía Nam và miền xuôi, cây này ít được trồng.
4. Thu hoạch, sơ chế
Lá cây đu đủ dầu có thể thu hái quanh năm và có thể được sử dụng tươi hoặc phơi khô. Hạt cây thường được thu hoạch vào khoảng tháng 5-6 hàng năm và thường được dùng để ép lấy dầu.
5. Bảo tồn
Lá cây đu đủ dầu cần được bảo quản ở nơi khô mát, tránh độ ẩm cao. Đôi khi, lá có thể được phơi khô dưới ánh nắng mặt trời để ngăn ngừa nấm mốc. Dầu cây đu đủ dầu nên được bảo quản trong lọ đậy kín và tiệt trùng. Sau mỗi lần sử dụng, cần đóng nắp lọ lại để tránh không khí hoặc các chất từ môi trường làm biến đổi tính chất của dầu.
6. Thành phần hóa học
Theo nhiều nghiên cứu hiện đại, hạt cây đu đủ dầu chứa 40-50% tinh dầu, 25% anbumin và 0,15% ricin. Lá cây đu đủ dầu chứa hàm lượng hoạt chất phong phú như axit chiến thuật, axit citric, axit corydalic, axit amin, câu hỏi, rutonosity, hoàng kỳ, rixin (lượng rixin trong lá non là 1,3% và trong lá già là 2,5%), và dầu đu đủ dầu thơm.
Tác dụng của hạt cây đu đủ dầu
Hạt đu đủ dầu – một vị thuốc quen thuộc nhưng lại có tính độc.
1. Hương vị
Lá cây đu đủ dầu có vị cay, hơi ngọt và tính bình ít độc. Lá cây có tác dụng tiêu thũng, tiêu độc và chống ngứa. Rễ cây đu đủ có vị nhạt, hơi cay và tính bình, được dùng để điều khí huyết, hỗ trợ giảm đau, trấn tĩnh và tập trung tinh thần. Hạt cây đu đủ có vị ngọt, cay và tính bình, cũng có độc. Hạt thường được dùng bạt phế, thũng và hậu hỏa. Dầu cây đu đủ dầu có mùi khó chịu và có thể gây nôn nếu không gây kích ứng hệ tiêu hóa. Ngoài ra, dầu cây đu đủ dầu còn có tác dụng nhuận tràng.
2. Tác dụng dược lý
Dầu cây đu đủ dầu có tính tẩy nhẹ. Uống dầu lúc đói với liều 10-30g sau 3-4 giờ có thể giúp đi tiêu nhiều mà không gây đau bụng. Dùng dầu cây đu đủ dầu với liều lượng 30-50g sẽ dẫn đến tình trạng đại tiện kéo dài tới 5-6 giờ. Rixin có trong dầu cây đu đủ dầu là một chất độc có thể giết chết một con thỏ với liều lượng 0,002mg/1kg. Liều gây độc cho người là 3mg tiêm dưới da và 180mg uống. Ăn một hạt cây đu đủ có thể gây nôn mửa, 3-4 hạt có thể gây tử vong cho trẻ em và 14-15 hạt có thể gây tử vong cho người lớn.
3. Công dụng – Liều lượng
Lá cây đu đủ dầu có thể dùng đắp hoặc đắp ngoài để chữa trị các tổn thương ngoài da. Dầu cây đu đủ dầu không được ăn. Nếu bạn cần sử dụng nó cho mục đích dược lý, vui lòng thảo luận với bác sĩ của bạn. Dưới đây là một số cách sử dụng cây đu đủ dầu để chữa trị một số bệnh:
-
Điều trị sa tử cung, sa trực tràng: Dùng hạt cây đu đủ dầu giã nát và bôi lên vùng bị tổn thương.
-
Điều trị liệt dây thần kinh mặt: Dùng hạt cây đu đủ dầu giã nát và đắp lên mặt bên đối diện với dây thần kinh bị liệt.
-
Điều trị đẻ khó, sót nhau thai: Dùng khoảng 14 hạt cây đu đủ dầu giã nát và đắp vào lòng bàn chân. Sau khi sinh hoặc sổ nhau thai, ngay lập tức loại bỏ thuốc và rửa chân hoặc nơi tiếp xúc với thuốc.
-
Điều trị điếc mũi đột ngột: Dùng 20 hạt cây đu đủ dầu và 1 quả táo tàu đã gọt vỏ, đun trên lửa nhỏ rồi dùng vải mịn bọc lại và đắp lên mũi. Sau 30 ngày, mũi sẽ thông hoàn toàn và khứu giác cũng phục hồi.
-
Điều trị bệnh trĩ: Sử dụng lá cây đu đủ dầu để chữa bệnh trĩ. Lá được rửa sạch, đun sôi để nước đặc lại, để nguội và rửa vùng hậu môn. Bạn cũng có thể kết hợp lá cây đu đủ dầu và lá neem để chữa trị bệnh trĩ. Có hai cách để thực hiện điều này: sử dụng nước ngâm hậu môn từ lá cây đu đủ dầu và lá vông nem đã đun sôi, hoặc sử dụng hỗn hợp bột lá cây đu đủ dầu và lá vông nem để đắp lên vùng bị tổn thương.
Những lưu ý khi sử dụng cây đu đủ dầu
Hạt cây đu đủ dầu có chứa chất ricin có thể gây ngộ độc. Các triệu chứng ngộ độc dầu cây đu đủ dầu bao gồm:
- Đau đầu
- Viêm dạ dày ruột
- Tăng nhiệt độ cơ thể
- Tăng bạch cầu
- Tiểu ít, tiểu khó
- Da vàng
- Thường xuyên đổ mồ hôi lạnh
- Thường xuyên bị chuột rút
- Trụy tim mạch
Ngộ độc cây đu đủ dầu có thể gây tử vong, vì vậy nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu ngộ độc nào, hãy đến cơ sở y tế gần nhất hoặc gọi 911. Cây đu đủ dầu là một vị thuốc nam quý nhưng có tính độc. Vì vậy, để đảm bảo an toàn, người bệnh nên thảo luận với bác sĩ trước khi sử dụng.
Đọc thêm tại Chơi cây cảnh – Nơi chia sẻ kinh nghiệm trồng và chăm sóc cây cảnh.