Cây Tha La – Một Biểu Tượng Linh Thiêng Trong Đạo Phật

Mỗi loài cây, loài hoa đều mang trong mình những ý nghĩa gắn liền với chúng. Ở Việt Nam, có một loại cây thường xuyên được nhắc đến trong kinh Phật. Đó chính là cây Tha La. Hãy cùng tôi khám phá về đặc điểm và ý nghĩa của những cây Tha La này.

Cây Tha La là cây gì?

Cây Tha La là một loại cây có nguồn gốc từ Nam Mỹ và đã được du nhập vào Việt Nam trong khoảng 10 năm trở lại đây. Cây này được trồng rộng rãi trong các khu công trình, công viên vì tán lá rộng mát. Cây Tha La có tên khoa học là Couroupita guianensis, thuộc họ lộc vừng. Nhiều người có thể biết đến cây này với nhiều tên gọi phổ biến khác như cây đầu lân, cây Sala…

Nhắc đến cây Tha La, chúng ta lại nhớ đến nơi mà Phật sinh ra, nơi quê hương và gốc gác nơi chôn rau cắt rốn. Trong kinh Phật, có hai loại cây thường xuyên được nhắc đến, được xem là biểu tượng sự linh thiêng. Bên cạnh cây Bồ Đề, cây Tha La cũng mang ý nghĩa đặc biệt. Dưới gốc cây Tha La, trong vườn Lâm Tì Ni, Đức Phật Thích Ca đã sinh ra.

Đặc điểm nổi bật của cây Tha La

Có lẽ cái tên “Tha La” còn hơi khó hình dung đối với nhiều người. Nhưng khi nhìn thấy những hình ảnh này, ít nhiều chúng ta cũng sẽ nhận ra sự thân thuộc. Cây Tha La mang những đặc điểm nổi bật của một loài cây hoa đẹp và lưu luyến.

Đặc điểm hình thái

Cây Tha La có hình thái của một loài cây hoa thân gỗ, với những chi tiết đặc trưng như sau:

• Thuộc loại cây thân gỗ lớn, thẳng đứng, cao khoảng từ 20 – 35 mét, tán lá rộng, phiến lá dày. Vì vậy, cây Tha La thường được trồng trong các công trình lớn với mục đích mang lại không gian thoáng mát và thơ mộng.
• Là một giống cây có hoa nở từ gốc đến ngọn, hoa nở quanh năm từ tháng 3 đến tháng 9 âm lịch. Mỗi chùm hoa dài rủ xuống đất và có màu cam, đỏ và hồng xen kẽ. Những bông hoa mọc thành chùm trên cọng dài có thể dài tới 3 mét. Hoa Tha La tỏa ra hương thơm dễ chịu, tạo cảm giác thư thái, yên bình và mang lại vẻ đẹp thẩm mỹ.
• Lá cây có màu xanh đậm, dày và dài khoảng 10 – 25 cm, rộng 5 – 15 cm. Lá thường rụng vào mùa khô. Lá cây cũng có thể được sử dụng trong việc chữa bệnh, như nấu nước để chữa các bệnh liên quan đến da, lá non có tác dụng chữa đau răng hiệu quả. Quả Tha La to, tròn, có màu nâu nhạt, đường kính khoảng từ 15 – 25 cm và có rất nhiều hạt. Quả cây được sử dụng trong liệu bào chế thuốc kháng sinh, kháng nấm, sát khuẩn và có tác dụng giúp giảm đau. Ngoài ra, quả còn được sử dụng phổ biến trong việc chữa bệnh cảm lạnh và đau dạ dày.

Đặc điểm sinh trưởng

Cây Tha La thuộc giống cây có tốc độ tăng trưởng khá chậm. Mất khoảng 2 năm để cây có thể phát triển những tán hoa dài rộng. Vì vậy, cây có tuổi thọ rất cao, ngang hàng với họ cây Bồ Đề. Quá trình sinh trưởng của cây từ khi ra hoa, kết quả và rụng quả sẽ kích thích mầm cây mới nảy mọc.

Cây Tha La có thể phát triển ở nhiều môi trường khác nhau. Tuy nhiên, để cây phát triển nhanh nhất và cho ra những tán hoa đẹp nhất, chúng ta nên chọn những nơi râm mát, vùng đất có độ ẩm vừa phải và đủ diện tích phát triển.

Công dụng cây Tha La mang lại

Cây Tha La không chỉ được trồng với mục đích tạo cảnh quan và làm đẹp. Từ thân, hoa và quả của cây Tha La còn mang nhiều công dụng trong những lĩnh vực khác nhau.

Đối với y học:

• Vỏ cây, lá và hoa của cây Tha La đều được sử dụng để chế tạo thuốc, bởi chúng có tính chất chống vi khuẩn. Chúng có tác dụng trong việc kháng khuẩn, sát trùng và giảm đau. Rất nhiều bài thuốc dân gian từ cây Tha La được lưu truyền tới tận ngày nay.
• Vỏ cây cũng có thể giúp giảm các triệu chứng đau bụng do cảm lạnh. Nước ép từ lá cây Tha La có thể điều trị bệnh sốt rét và các bệnh ngoài da, nhai lá non có thể giảm đau răng. Hạt cây Tha La giã nát có khả năng khử trùng vết thương.
• Cây Tha La cũng thường được trồng để trang trí cảnh quan sân vườn. Đặc biệt, do có ý nghĩa linh thiêng trong đạo Phật, cây Tha La được trồng nhiều trong khu vực chùa chiền. Nhiều tín đồ Phật giáo coi cây Tha La như một loại vật phẩm để công đức trồng trong nhà chùa.

Đối với công nghiệp:

• Gỗ cây Tha La được sử dụng để chế tạo hương. Vỏ quả cây Tha La cũng có thể được chế làm đồ thủ công.

Cách trồng cây và chăm sóc cây Tha La

Cây Tha La với đặc trưng là loại cây thân gỗ lâu năm, nên có thể sống tốt trong tự nhiên. Tuy nhiên, để có được những thu hoạch với nhiều mục đích khác nhau và để cây có thể tồn tại lâu nhất, chúng ta cần chăm sóc cây đúng cách.

Nguyên tắc trồng cây:

• Phương pháp nhân giống chủ yếu cho cây Tha La là nhân giống bằng hạt. Với ưu điểm là loại cây có rất nhiều hạt, chúng ta có thể thu thập và lựa chọn những hạt chất lượng. Ngoài ra, có thể áp dụng những phương pháp nhân giống khác như giâm cành hoặc giâm rễ.
• Chuẩn bị đất trồng tốt: Đất trồng cây Tha La sau khi ươm mầm cần phải đảm bảo tơi xốp. Ngoài ra, có thể pha thêm 1 bì tro và sử dụng phân chuồng như phân trâu hoặc phân bò.
• Sau khi đào một hố đủ lớn cho kích thước cây con, chúng ta cho cây vào hố và lấp đất xung quanh. Cần bỏ chậu cây ươm hoặc nilon bọc quanh rễ cây trước khi đặt cây xuống đất. Nên chọn khu đất có không gian thoáng và đủ rộng cho cây phát triển.
• Cây mới trồng có thể yếu và bị héo trong thời gian đầu. Vì vậy, cần sử dụng cọc tre hay gỗ nhỏ để tạo giá đỡ xung quanh cây, giúp cây đứng thẳng.

Chăm sóc cây Tha La:

Quá trình chăm sóc cây Tha La không tốn nhiều thời gian và công sức. Chúng ta chỉ cần chăm sóc cây trong giai đoạn cây mới trồng và giai đoạn kết hoa. Dưới đây là một số lưu ý khi chăm sóc cây Tha La:

• Tưới nước: Thời gian và lượng nước tưới phụ thuộc vào điều kiện thời tiết và vụ mùa trồng cây. Khi đất khô do nắng, có thể tưới từ 2 ngày / 1 lần và nên tưới vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối. Vào mùa mưa, không cần tưới nước nhiều, phụ thuộc vào độ ẩm của đất.

• Bón phân: Bón phân định kỳ giúp cây Tha La phát triển thân lá tốt nhất. Trong 3 tháng đầu sau khi trồng cây, chúng ta nên bổ sung phân bón hữu cơ, đặc biệt vào giai đoạn phân cành và ra hoa. Cần cung cấp đủ dưỡng chất và nước để cây phát triển tốt nhất, ra hoa nhiều và đẹp.

• Thực hiện cắt tỉa cành lá thường xuyên, để cây trông gọn gàng và tạo tán đẹp nhất.

• Mỗi năm, có thể vun gốc cây 1 đến 2 lần trong các tháng đầu.

• Phòng trừ sâu bệnh: Cây Tha La có sức sống và kháng bệnh rất tốt. Tuy nhiên, vẫn có trường hợp cây bị sâu đục thân hoặc sâu ăn lá. Chúng ta có thể sử dụng vôi quét quanh gốc để phòng trừ sâu đục thân. Đối với trường hợp cây bị sâu ăn lá, có thể sử dụng dung dịch boocdo 1% để phun.

Nói chung, quá trình trồng và chăm sóc cây Tha La không hề khó. Chúng ta chỉ cần chăm sóc định kỳ và cắt tỉa kịp thời những tán lá sâu bệnh để không lan ra toàn bộ cây. Chăm sóc cây đúng cách giúp cây phát triển và mang lại thành quả tốt nhất.

Những lưu ý khi trồng cây Tha La

Nếu lựa chọn trồng cây Tha La với mục đích thu hoạch hoặc trồng trong khuôn viên nhà, chúng ta cần lưu ý những điều sau để tránh tốn nhiều công sức:

• Cây Tha La thích sáng và nắng, nhưng chiều cao của cây không vượt trội. Vì vậy, cần để khoảng không gian vừa đủ và không nên trồng cây giữa những cây cao lớn hơn. Thiếu ánh sáng sẽ ảnh hưởng đến khả năng quang hợp của cây và gây vàng lá.

• Khi lá cây bị úa vàng, cần cắt bỏ và nếu không mất hết, cần tìm nguyên nhân chính. Có thể do thiếu chất dinh dưỡng hoặc đất và nước bị lỗi.

• Gỗ của cây Tha La không cứng, nên lưu ý không để các cành nhỏ hay nhánh bị mục. Đặt bảng lưu ý để tránh nguy hiểm khi có người trèo lên cây.

• Không nên trồng cây ở những nơi thô tục, không sạch sẽ hoặc những nơi có tính sát sinh. Điều này không chỉ xúc phạm đến sự linh thiêng của đạo Phật mà còn ảnh hưởng đến cây Tha La.

Ý nghĩa của việc trồng cây Tha La

Giống như cây Bồ Đề, cây Tha La cũng mang nhiều ý nghĩa linh thiêng trong đạo Phật, đặc biệt là trong Phật giáo nguyên thủy. Theo Kinh điển Phật giáo, Đức Phật Thích Ca được sinh ra dưới bóng cây Tha La trong Vườn Lumbini. Ngài cũng đã chết giữa hai cây Tha La ở Kushinagara.

Chùm hoa Tha La giống với hình ảnh của thần rắn Naga. Mỗi bông hoa gồm 6 cánh hoa, xòe rộng che đi phần nhụy, giống như con rắn hổ mang chín đầu đang phình mang lên để bảo vệ Đức Phật Thích Ca khi ngài tiến hành liên tục bảy bảy bốn mươi chín ngày dưới gốc cây Bồ Đề.

Với nhiều ý nghĩa linh thiêng gắn liền với đạo Phật, cây Tha La được trồng rất nhiều trong các đền thờ và chùa chiền lớn. Đặc biệt, ở các quốc gia Phật giáo như Ấn Độ, Thái Lan, Việt Nam, Singgapo và Sri Lanka.

Đến với nơi linh thiêng và thưởng thức mùi hương lạ kỳ của hoa Tha La, con người sẽ cảm thấy yên bình và hoan hỷ. Tâm hồn sẽ được giác ngộ, xóa bỏ ưu phiền đúng với tên gọi “Vô Ưu”. Ngoài cây Tha La, cây Sen Đất cũng là một loài cây hoa quý thường được trồng trong các chùa chiền và được nhiều nhà sư và tín đồ Phật giáo ưa chuộng.

Chơi cây cảnh – Nơi chia sẻ kinh nghiệm trồng và chăm sóc cây cảnh.