Cây Mận Quân – Bồ quân: Cách trồng và chăm sóc

Cây mận quân, còn được gọi là cây bồ quân, bù quân, mùng quân trắng, mùng quân rừng, có cái tên khoa học là Flacourtia jangomas, thuộc họ cây Liễu. Cây này thường được tìm thấy ở những rừng mưa trên đồi núi hoặc vùng đất thấp trũng, có nguồn gốc từ Ấn Độ. Cây mận quân có thể được tìm thấy ở khắp các miền tổ quốc và cả trong khu vực Đông Nam Á.

Đặc điểm cây mận quân

• Cây mận quân thuộc thân cây bụi và có chiều cao từ 10m – 15m khi trưởng thành.
• Cây phân nhánh nhiều, nhánh non thường có gai nhọn, nhánh già không có gai. Vỏ cây có màu vàng nâu, nâu đỏ hay nâu nhạt, dễ bong ra từng mảng. Nhánh non láng, không lông hay có ít lông, có những vết nhỏ trên vỏ.
• Lá của cây mận quân có cuống dài từ 4 đến 8 cm, phiến lá màu xanh đậm ở mặt lưng, bóng láng gần trục. Khi còn non, lá có màu nâu đỏ hoặc màu nâu cam, hình bầu dục, hình trứng ellip, hay hình trứng thuôn dài.
• Hoa của cây mận quân nở vào tháng 4-5 hàng năm và có mùi thơm nhẹ. Hoa mọc ở nách lá, có trước hoặc cùng lúc với lá non. Cuống hoa rất thanh mảnh, có lông mịn, dài từ 5-10mm. Hoa có từ 4-5 lá đài hình tâm giác bao quanh.
• Quả mận quân có hình tròn, cứng, gần giống quả nho và thường mọc thành chuỗi. Quả có đường kính từ 1,5 – 2,5cm, khi chín có màu đỏ thâm. Mỗi năm cây cho quả chín một lần vào tháng 8-9. Quả mận quân có vị chua và có thể được sử dụng ăn tươi hoặc chế biến thành mứt hoặc ô mai.

Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây mận quân

1. Mật độ và khoảng cách

• Khoảng cách trồng: 5m hoặc 5 x 4m (400-500 cây/ha).
• Đất xấu thì trồng nhanh hơn, trong khi đất tốt thì trồng thưa hơn.

2. Bổ hốc và đánh cây

• Bổ hốc theo kỹ thuật thông thường và nên bổ sớm cho đất ải.
• Thời gian trồng phù hợp nhất là từ tháng 12 – tháng 1.
• Nếu cây có đất bùn ao tốt, có thể ngâm rễ vào bùn trước khi trồng.
• Không thể trồng rễ trần vào các tháng khác khi cây đang sinh trưởng. Muốn trồng vào bất kỳ thời gian nào trong năm, cần ương cây trong bầu bọc polyethylene và ghép khi cây còn ở bầu.

3. Đốn cành tạo hình

• Tạo hình cây mận quân chỉ có thể thực hiện khi cây con còn non. Cắm cọc chống nếu cần để có thân chính thẳng.
• Hãm ngọn thân chính để tạo nên 3-5 cành khung hoặc nhiều hơn, với khoảng cách đều khoảng 20-30cm.

4. Tỉa quả

• Tỉa quả là một bước quan trọng để tạo quả đều và đẹp hơn.
• Tỉa cành giúp tránh gãy cành.
• Tỉa quả giúp quả to và phân bố đều trên cành.
• Nguyên tắc tỉa: không để quả cách nhau quá xa trên cành.

5. Bón phân, tưới nước, làm cỏ

• Bón phân chuồng để đạt sản lượng cao.
• Bón phân tháng 12 khi cây ngừng sinh trưởng.
• Tưới nước cho cây nếu trồng gần nhà.
• Giữ sạch cỏ quanh gốc cây.

6. Trừ sâu bệnh

• Cây mận quân ít bị sâu bệnh ở núi cao với điều kiện khí hậu thích hợp.
• Ở trung du và đồng bằng, mận bị sâu chính là xén tóc, mối, sâu róm và sâu đục nộn.
• Tiến hành phòng trừ sâu bằng thuốc bordeaux.

7. Thu hoạch và chế biến

• Mận chín vào tháng 5-6 ở đồng bằng và tháng 7-8 ở miền núi.
• Hái cây mận tùy theo mục đích sử dụng. Hái sớm nếu muốn ăn tươi và hái muộn nếu muốn vận chuyển xa.
• Chế biến mận thành mứt, ô mai hoặc phơi khô.

Công dụng và thành phần của cây mận quân

Cây mận quân có nhiều công dụng như:

• Điều trị bệnh đau dạ dày, u xơ tuyến tiền liệt và sỏi mật.
• Điều trị các triệu chứng bí tiểu, tiểu bị đau rát và buốt.
• Hỗ trợ giảm đau viêm dạ dày, đau bao tử.
• Cân bằng và trung hoà dịch vị trong dạ dày.
• Cân bằng và phòng ngừa sỏi mật, viêm mật.
• Hỗ trợ giảm đau buốt bàng quang.
• Hỗ trợ điều trị bệnh u xơ tuyến tiền liệt.
• Giảm đau nhức vùng hạt vị.
• Hút và bài trừ nhiều khí độc hại, bụi bẩn trong cơ thể.

Cây mận quân cũng chứa nhiều chất dinh dưỡng như chất Phenoliques, Saponin, Alcoloid, Tanins, các loại khoáng chất và các vitamin như C, D và A, giúp cải thiện tình trạng gan mật.

Cách sử dụng cây mận quân

• Rễ mận quân có thể được sử dụng để nấu cao, phơi khô hoặc sắc thành nước để uống.
• Lá mận quân có thể được sử dụng để điều trị viêm phế quản.
• Rễ và thân cây mận quân có thể được sử dụng để chữa u xơ tuyến tiền liệt và giảm đau bàng quan.

Hy vọng rằng thông tin về cây mận quân này sẽ hữu ích đối với bạn. Để biết thêm thông tin và chia sẻ kinh nghiệm về trồng và chăm sóc cây cảnh, hãy ghé thăm Chơi cây cảnh – Nơi chia sẻ kinh nghiệm trồng và chăm sóc cây cảnh.