Cây Sa Nhân Tím – Tìm hiểu về cây thảo lâu năm này

Cây Sa Nhân Tím là một loại cây thảo sống lâu năm, cao khoảng 1,5 – 2,5m. Cây có thân rễ bò lan trên mặt đất và lá mọc thành hai dãy, hình mác, dài 23 – 30cm, rộng 5-6cm. Cụm hoa của cây mọc từ thân rễ và có màu trắng. Quả của cây có hình cầu, màu tím. Cây Sa Nhân Tím được phân bố chủ yếu ở vùng nhiệt đới và có mặt tại nhiều tỉnh Tây Nguyên ở Việt Nam.

Vùng phân bố và sinh thái

Chi Amomum Roxb. có khoảng 250 loài trên toàn thế giới, thường xuất hiện ở vùng nhiệt đới, đặc biệt là khu vực nhiệt đới Đông Nam và Nam Á. Sa nhân tím phân bố từ đảo Hải Nam Trung Quốc, qua Trung Lào và Việt Nam. Ở Việt Nam, sa nhân tím tập trung phân bố ở các tỉnh Tây Nguyên. Huyện M’Đrắc (Đắc Lắc), An Khẽ và K’Bang (Gia Lai), Vĩnh Thạnh (Bình Định), Sông Hinh (Phú Yên), Ba Tơ (Quảng Ngãi) là những khu vực có nhiều sa nhân tím nhất. Cây thường mọc xen lẫn với loại cây sa nhân trắng trên diện tích hàng ngàn hecta rừng. Tuy nhiên, ở các tỉnh phía Bắc như Phú Thọ, Thái Bình, Hoà Bình, Hải Dương, sa nhân tím chỉ mọc hoang dại hoặc được trồng ở vườn với số lượng ít hơn.

Cách trồng cây Sa Nhân Tím

Cây Sa Nhân Tím ưa đất tốt, ẩm, mát và không bị ngập. Tốt nhất là trồng cây bằng mầm rễ vào mùa xuân. Cây có thể trồng xen giữa các cây ăn quả hoặc dưới tán rừng ở vùng trung du. Không cần lên luống đất khi trồng cây Sa Nhân Tím. Sau khi làm đất, tạo một hốc sâu từ 5 – 7cm và đặt mầm vào đó. Bón lót mỗi hốc 0,5 kg phân chuồng hoai mục và 100 – 150g NPK (chủ yếu là N và K), sau đó đậy kín hốc bằng đất nhỏ và tưới ẩm. Cây không cần chăm sóc nhiều, ít gặp bệnh. Sau khi cây mọc, chỉ cần làm sạch cỏ quanh cây và đảm bảo duy trì độ ẩm, nhưng tránh làm cây ngập nước. Cây sẽ bắt đầu ra hoa vào năm thứ hai. Vào mùa xuân hàng năm, bón thúc bằng nước phân chuồng, nước giải hoặc phân đạm và kali để giúp cây ra hoa và đậu quả. Quả của cây Sa Nhân Tím thường thu hoạch vào tháng 8. Lúc này, vỏ quả chuyển sang màu vàng nhưng vẫn còn rắn. Quả cũng có màu vàng có chấm đen hoặc nâu, vị chua, cay và có chất lượng tốt.

Công dụng và bài thuốc từ cây Sa Nhân Tím

Quả Sa Nhân Tím được sử dụng để trị bụng trướng đau, đầy bụng, ăn không tiêu, táo bón, tiêu chảy và nôn mửa. Đối với loại cây này, người ta thường thu hoạch vào tháng 6-9 và phơi khô để sử dụng. Quả Sa Nhân Tím chứa tinh dầu với hàm lượng khoảng 0,65%. Thành phần tinh dầu gồm a pinen, camphor, p pinen, caren-3 và Iimonen-borneol. Tinh dầu của cây Sa Nhân Tím có khả năng có tác dụng kháng khuẩn tương tự như loại tinh dầu của cây Sa Nhân Trắng. Quả Sa Nhân Tím có vị cay, tính ấm và mùi thơm. Cây còn được dùng trong nấu ăn và chế biến rượu mùi.

Thông qua bài viết này, bạn đã tìm hiểu thêm về cây Sa Nhân Tím. Nếu bạn muốn biết thêm về trồng cây và chăm sóc cây cảnh, hãy ghé thăm Chơi cây cảnh – Nơi chia sẻ kinh nghiệm trồng và chăm sóc cây cảnh để tìm hiểu thêm.