Cây Lá Hen – Tìm hiểu về cây cỏ đa dụng và tác dụng trị liệu
Cây Lá Hen, còn được biết đến với các tên gọi như Bông bông, Nam tỳ bà, Lá hen và Bàng biển, là một loại cây có tác dụng đa dạng trong việc chữa trị nhiều loại bệnh. Với thông tin chung về tên gọi, họ, và công dụng, cây Lá Hen đã được sử dụng từ lâu trong y học cổ truyền. Hãy cùng tìm hiểu thêm về đặc điểm và tác dụng của cây Lá Hen. (Bạn có thể tìm hiểu thêm tại Chơi cây cảnh – Nơi chia sẻ kinh nghiệm trồng và chăm sóc cây cảnh).
NỘI DUNG
Thông tin chung
Tên tiếng Việt của cây Lá Hen là Cây lá hen, Bông bông, Nam tỳ bà, Lá hen và Bàng biển. Tên khoa học của nó là Calotropis gigantea (L.). Cây Lá Hen thuộc họ Asclepiadaceae (Thiên lý) và được sử dụng chữa trị nhiều bệnh như hen, giang mai, ỉa chảy, bệnh chân voi do giun chỉ, mụn nhọt, ngộ độc, và rắn cắn.
Mô tả cây Lá Hen
Cây Lá Hen có kích thước nhỏ, cao khoảng 2-3m. Thân cây thẳng đứng, phân nhiều cành. Vỏ thân cây có rãnh khi còn non và có màu vàng nhạt, sau khi già thì màu xám trắng. Cây có lá trắng như bông, phủ lông dạng phấn.
Lá cây mọc đối, có phiến đáy, mép nguyên, cuống rất ngắn hoặc gần như không có cuống. Lá có hình dạng tim ở gốc và có màu lục xám ở cả hai mặt, mặt dưới có lông trắng như phấn. Ở gốc lá mặt trên có tuyến và một hàng lông màu nâu.
Cụm hoa mọc ở kẽ lá và đầu cành thành xim gồm nhiều tán, hoa có màu trắng. Đài hoa có hình trứng và mặt ngoài có lông. Tràng hợp của hoa hình thành ống che chở cho nhụy. Quả của cây có hình giáo, thuôn nhọn về phía đầu, chứa nhiều hạt có mao lông. Toàn bộ cây có nhựa mủ. Mùa hoa quả của cây Lá Hen diễn ra từ tháng 5 đến tháng 8.
Phân bố, thu hoạch và chế biến
Cây Lá Hen mọc hoang và được trồng nhiều nơi ở Việt Nam để làm hàng rào hoặc lấy lá làm thuốc. Lá cây có thể được hái quanh năm. Sau khi hái về, lá cần được làm sạch lớp lông phía bên ngoài và có thể được thái nhỏ hoặc sấy khô để sử dụng.
Bộ phận sử dụng của Lá hen
Các bộ phận của cây Lá Hen thường được sử dụng là lá, nhựa, vỏ thân và vỏ rễ.
Thành phần hóa học
Lá, nhựa thân và rễ của cây Lá Hen chứa glycosid tim, flavonoid, terpen, và prenanon.
Tác dụng của Lá Hen
Theo y học cổ truyền, lá cây Lá Hen có vị đắng, hơi chát và tính mát. Lá cây Lá Hen được sử dụng để tiêu độc, tiêu đờm, giảng nghịch, và trừ ho. Ngoài ra, lá cây Lá Hen còn chữa trị hen, mụn nhọt, và rắn cắn.
Liều lượng và cách dùng Lá Hen
Dược liệu từ cây Lá Hen có thể được sử dụng dưới dạng nước sắc với liều lượng từ 6-12g mỗi ngày.
Bài thuốc chữa bệnh từ Lá Hen
-
Bài thuốc chữa ho: Chuẩn bị 10g lá Lá Hen, 15g cam thảo đất và 15g vỏ rễ cây dâu. Rửa sạch các loại thuốc và cho vào nồi, đổ thêm 1 thang nước. Sắc trên lửa nhỏ để thu lấy khoảng 300ml. Chia đều thành 3 lần uống trong ngày khi nước thuốc còn ấm. Chỉ dùng liều lượng 1 thang mỗi ngày.
-
Bài thuốc chữa bệnh hen suyễn: Chuẩn bị 20g lá Lá Hen, 30g rau khúc và 16g cam thảo đất. Rửa sạch các loại thuốc và sắc cùng 600ml nước để thu lấy 200ml. Chia làm 2 lần uống trong ngày. Uống đều đặn mỗi ngày 1 thang cho đến khi triệu chứng bệnh hết hẳn.
-
Bài thuốc chữa viêm đường hô hấp: Chuẩn bị 12g lá Lá Hen, 16g cam thảo đất và 20g cây cứt lợn. Rửa sạch các loại thuốc và sắc chung với nửa lít nước trong khoảng 20 phút. Chia đều thành 2-3 lần uống trong ngày. Dùng đúng liều lượng 1 thang mỗi ngày.
-
Bài thuốc trị đau răng: Chuẩn bị 1 ít nhựa từ cây Lá Hen. Bôi trực tiếp lên vị trí răng đau nhức sẽ giúp giảm sưng đau và viêm rất nhanh.
-
Bài thuốc hỗ trợ điều trị các bệnh phế quản: Chuẩn bị 7-10 lá Lá Hen và nấu trên lửa nhỏ với 1 lít nước. Thu lấy 500ml và chia thành 3-4 lần uống trong ngày. Sử dụng liều lượng này trong 1 thang mỗi ngày cho đến khi triệu chứng bệnh hết hẳn.
Lưu ý khi sử dụng Lá Hen
Vì lá cây Lá Hen có vị đắng và tanh hơi khó uống, bạn nên chia nhiều lần uống trong ngày để dễ uống hơn.
Bảo quản Lá Hen
Với dạng đã sơ chế khô, bạn cần để trong túi kín và bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát và tránh ẩm ướt.
Trên đây là những thông tin về đặc điểm, hình ảnh, công dụng và các bài thuốc từ cây Lá Hen. Mong rằng những thông tin mà Chơi cây cảnh – Nơi chia sẻ kinh nghiệm trồng và chăm sóc cây cảnh chia sẻ sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về loại cây cỏ đa dụng này.