Cây Hoa Hòe: Cây Thảo Dược Hỗ Trợ Điều Trị Các Bệnh Tim Mạch, Huyết Áp Cao, Tiểu Đường
NỘI DUNG
Cây hoa hòe được trồng ở vùng nào?
Cây hoa hòe, hay còn được biết đến với các tên gọi khác như hòe nhụy, hòe giao, hòa thực, hòe mễ thán, hòe hoa, cây hòe. Với tên khoa học Styphnolobium japonicum, cây thuộc họ Đậu (Fabaceae).
Cây hoa hòe có nguồn gốc từ Trung Quốc và các nước Đông Nam Á. Tại Việt Nam, cây này được trồng phổ biến ở các tỉnh phía Bắc và miền Trung, đặc biệt là các tỉnh Thái Bình, Hà Nam, Ninh Bình, Hưng Yên, Nam Định…
Đặc điểm thực vật và dược liệu của cây hoa hòe
Đặc điểm thực vật
Cây hoa hòe có thân gỗ, mọc thẳng, tán rộng và khá chịu hạn. Khi trưởng thành, cây có thể đạt chiều cao lên đến 15m. Cây được trồng bằng cách gieo hạt và cành vào mùa xuân. Sau 1-2 năm, cây sẽ bắt đầu thu hoạch. Cây càng sống lâu thì càng cho nhiều hoa. Hoa bắt đầu nở từ tháng 7 và kéo dài đến tháng 12.
Thân cây hoa hòe chia thành nhiều nhánh, các cành cong queo. Lá cây được chia thành nhiều lá chét hình trứng, nhọn ở đỉnh lá và mọc đối xứng. Lá gần cuống càng to hơn, chiều dài từ 1,5-4,5cm. Bề mặt lá màu xanh đậm, mặt dưới nhạt hơn, có các gân nổi rõ ở phần giữa và hai bên.
Đặc điểm thực vật, dược liệu của cây hoa hòe
Cuống lá cây hoa hòe phình dài, hình trụ, có màu xanh và dài từ 3-4cm.
Cây hoa hòe được chia thành hai loại: cây hoa hòe nếp và cây hoa hòe tẻ. Cây hoa hòe nếp thường có hoa tròn và to, còn cây hoa hòe tẻ thường có hoa thon và dài, mọc ở đầu cành. Các tràng hoa giống cánh bướm, màu trắng ngà.
Quả cây hòe thuộc giống quả đậu. Quả có vỏ dày màu xanh, chứa hạt và thường thắt lại ở giữa hai hạt.
Đặc điểm dược liệu
Hoa hòe có nụ hình trứng, ngắn, dài từ 3-6mm, nhọn ở đầu, màu vàng xám.
Đài hoa màu xanh, hình chuông và chỉ dài bằng một nửa chiều dài của nụ hoa. Hoa hòe khi chưa nở có màu vàng, dài chừng 10mm (tối đa) có mùi thơm và vị đắng nhẹ.
Trong cây hoa hòe, nụ hoa là bộ phận được sử dụng nhiều nhất để chữa bệnh. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, quả cũng có thể được sử dụng. Mỗi bộ phận của cây hòe đều chứa các dược chất đặc biệt.
Hoa có chứa 20% Rutin, Betulin, Sophoradiol và Quercetin (hoa đã nở chỉ chứa 8% Rutin).
Quả có chứa các hoạt chất như Rutin, N-methylcytisine, Sophocarpin…
Hạt có chứa các hoạt chất như Rutin, Flavonoid, Alkaloid.
Rễ và gỗ cây chứa các hoạt chất như Irrisolidon, Flemichaparin B, Biochanin A…
Công dụng của cây hoa hòe theo Đông y
Tính vị của hoa hòe
Theo Nhật Hoa Tử Bản Thảo, hoa hòe có tính bình, vị đắng và không có độc.
Theo Bản Thảo Cương Mục và Trung Dược Đại Từ Điển, hoa hòe có tính mát, vị đắng.
Theo Cảnh Nhạc Toàn Thư, hoa hòe có tính hàn, vị đắng.
Theo Trung Dược Học, hoa hòe có tính bình, vị đắng.
Đặc tính quy kinh của hoa hòe
Hoa hòe có khả năng quy vào các kinh Dương Minh (Đại trường), Phế, và Can (Quyết m).
Hoa hòe có tác dụng giải độc và thanh nhiệt cơ thể hiệu quả. Loại dược liệu này có tác dụng chữa trị bệnh trĩ, đại tiện ra máu, ho khạc, viêm họng, cao huyết áp, mất ngủ…
Công dụng của cây hoa hòe theo Tây y
Cây hoa hòe là một loại thảo dược có nhiều tác dụng trong việc hỗ trợ điều trị một số bệnh như tim mạch, huyết áp cao, giảm cân, viêm khớp…
Hoa hòe hỗ trợ chữa bệnh trĩ
Bệnh trĩ hay còn được gọi là bệnh “lòi dom” theo tên dân gian, là loại bệnh do giãn quá mức các đám rối tĩnh mạch trĩ (hay sự phình tĩnh mạch) ở các mô xung quanh hậu môn. Bệnh thường có các triệu chứng như ngứa, rát hậu môn, đại tiện ra máu, đau rát, nứt kẽ hậu môn. Các búi trĩ lồi ra ngoài hậu môn (trĩ sa ra ngoài)…
Bệnh trĩ có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau như uống thuốc, luyện tập, hoặc phẫu thuật. Trong trường hợp sử dụng cây hoa hòe, hoạt chất troxerutin có thể giúp giảm sưng liên quan đến các mạch máu yếu, từ đó giúp hỗ trợ điều trị bệnh trĩ.
Tuy nhiên, việc chữa trị bằng hoa hòe có thể mang lại hiệu quả chậm, nên cần kết hợp với các phương pháp điều trị khác và chế độ dinh dưỡng khoa học. Trong trường hợp bệnh trĩ ở giai đoạn nặng, chỉ sử dụng hoa hòe để hỗ trợ không đủ, cần can thiệp phẫu thuật để điều trị triệt để.
Hoa hòe có tác dụng hỗ trợ chữa bệnh trĩ
Hoa hòe hỗ trợ tốt cho bệnh tim mạch
Bệnh tim mạch là các bệnh liên quan đến trạng thái sức khỏe của trái tim, bệnh này ảnh hưởng đến hoạt động gây suy yếu tim. Bệnh được chia thành nhiều nhóm như bệnh động mạch vành, bệnh cơ tim, loạn nhịp tim và suy tim.
Bệnh tim mạch có các triệu chứng như khó thở kéo dài, đặc biệt là khi nằm xuống càng khó thở nặng hơn. Đau tức ngực, cảm giác bị đè trong lồng ngực. Cơ thể tích nước, mặt, bàn chân căng phù. Mệt mỏi, kiệt sức khi làm các công việc hằng ngày. Ho dai dẳng, ho liên tục không có dấu hiệu thuyên giảm. Chán ăn, buồn nôn, ăn không tiêu…
Hoa hòe có thể hỗ trợ trong việc điều trị bệnh tim mạch bởi trong nụ hoa hòe có chứa hoạt chất Rutin, oxymatrine có chức năng bảo vệ và cải thiện chức năng của tim, giúp thúc đẩy các mạch máu khỏe mạnh và hệ thống tim mạch tổng thể.
Hoa hòe giúp hỗ trợ người cao huyết áp
Huyết áp cao là một yếu tố nguy cơ của nhiều bệnh nguy hiểm như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy tim, và phình động mạch. Tăng áp lực máu động mạch sẽ dẫn tới giảm tuổi thọ trung bình.
Việc sử dụng hoa hòe có thể giúp giảm huyết áp và phòng ngừa các biến chứng của huyết áp cao như xơ vữa động mạch, tai biến mạch máu não, và đột quỵ. Hoạt chất rutin trong hoa hòe có tác dụng tăng cường sức chịu đựng của mao mạch và làm bền thành mạch.
Hoa hòe giúp chữa bệnh xuất huyết giảm tiểu cầu miễn dịch
Bệnh xuất huyết giảm tiểu cầu miễn dịch (ITP) xảy ra khi cơ thể nhận diện sai một cơ quan hoặc bộ phận nào đó trong cơ thể là vật lạ và tự tạo ra kháng thể để chống lại cơ quan, bộ phận đó. Bệnh diễn ra với rất nhiều triệu chứng, từ chảy máu ngoài da, bầm da, chảy máu nướu răng, chảy máu mũi, rong kinh, tiểu máu, ói máu, xuất huyết não…
Hoa hòe có tác dụng tăng cường độ bền các mao mạch và giảm tính thẩm thấu của mao mạch, từ đó giúp cầm máu hiệu quả trong các trường hợp chảy máu cam, đại tiện ra máu và trĩ ra máu.
Hoa hòe giúp trị bệnh viêm khớp
Viêm khớp là tình trạng rối loạn tại khớp, chủ yếu ảnh hưởng tới các sụn, được đặc trưng bởi hiện tượng viêm một hoặc nhiều khớp. Bệnh thường đi kèm với triệu chứng đau và hạn chế khả năng cử động của khớp.
Hoa hòe có tác dụng làm giảm sưng và viêm ở những người bị viêm khớp mạn tính. Tuy nhiên, việc sử dụng hoa hòe cần kết hợp với các phương pháp điều trị khác và không nên coi hoa hòe là phương pháp điều trị chính để tránh biến chứng.
Hoa hòe giúp an thần
Theo các chuyên gia y tế, hoa hòe có tính mát, thanh nhiệt, lượng huyết an thần và giúp tạo giấc ngủ ngon. Đây là phương pháp được nhiều người áp dụng để cải thiện tình trạng mất ngủ và căng thẳng.
Hoa hòe hỗ trợ giảm cân hiệu quả
Nghiên cứu cho thấy hoa hòe có tác dụng giảm cân, kiểm soát sự trao đổi chất, giảm lượng mỡ trong máu, hạn chế hấp thu chất béo. Việc sử dụng hoa hòe để giảm cân được xem là một phương pháp an toàn và hiệu quả.
Một số bài thuốc chữa bệnh bằng cây hoa hòe
Cây hoa hòe có nhiều tác dụng trong việc hỗ trợ điều trị một số bệnh như đại tiện ra máu, cao huyết áp, đau đầu… Dưới đây là một số bài thuốc từ cây hoa hòe.
Bài thuốc 1: Hoa hòe chữa đại tiện ra máu tươi
Nguyên liệu: Hoa hòe khô 10g, trắc bá 10g, kinh giới 10g.
Cách thực hiện: Cho hoa hòe và trắc bá vào chảo sao vàng, sau đó sắc cùng kinh giới với 400ml nước cho đến khi còn 100ml nước. Uống 2 lần trong ngày, liên tiếp từ 3-5 ngày.
Bài thuốc 2: Hoa hòe hỗ trợ điều trị cao huyết áp
Nguyên liệu: Hoa hòe khô 10g, ngó sen 5g, lá sen 10g, cúc hoa vàng 4g.
Cách thực hiện: Pha tất cả nguyên liệu với 500ml nước cho đến khi còn 150ml. Uống 2 lần/ngày trong vòng 10 ngày.
Bài thuốc 3: Hoa hòe hỗ trợ chứng đau đầu
Nguyên liệu: Hoa hòe khô 10g, cúc hoa 5g, thảo quyết minh 20g.
Cách thực hiện: Sao vàng các nguyên liệu, sau đó hãm bằng nước sôi. Có thể thêm một ít đường khi uống. Uống thay nước hàng ngày.
Bài thuốc 4: Hoa hòe chữa rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ
Nguyên liệu: Hoa hòe 35g, bách thảo sương 20g.
Cách thực hiện: Tán hai nguyên liệu thành bột, pha với nước uống ngày 9g trong vòng 3-5 ngày.
Bài thuốc 5: Hoa hòe chữa chảy máu chân răng
Nguyên liệu: Nụ hòe khô 20g.
Cách thực hiện: Sao vàng nụ hoa hòe, sau đó sắc với 500ml nước. Uống 2 lần/ngày trong vòng 1 tuần.
Những lưu ý khi sử dụng cây hoa hòe để đạt hiệu quả
Cây hoa hòe là một loại thảo dược hỗ trợ điều trị một số bệnh. Để đạt hiệu quả tốt nhất, cần lưu ý những điều sau:
Cây hoa hòe dùng dạng nào là tốt nhất?
Hoa hòe có thể được sử dụng dưới dạng hoa hòe khô sao vàng và được chế biến thành trà hoặc trà hoa hòe bằng túi lọc. Trước khi mua, cần chọn những cơ sở uy tín và chất lượng. Lựa chọn hoa hòe to mập, không bị ẩm mốc.
Sử dụng hoa hòe có tác dụng phụ như thế nào?
Hoa hòe được coi là thảo dược lành tính và không gây tác dụng phụ. Tuy nhiên, cần tuân thủ liều lượng và sử dụng đúng cách để đạt hiệu quả tốt. Cần chọn những sản phẩm hoa hòe có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.
Đối tượng nào cần lưu ý khi sử dụng cây hoa hòe?
Người có bệnh tiêu hóa, ăn kém, đau bụng, đại tiện ra máu, hoặc thiếu máu không nên sử dụng hoa hòe. Phụ nữ có thai, đang cho con bú, trẻ nhỏ, và trẻ sơ sinh cũng không nên sử dụng hoa hòe. Người có huyết áp thấp cũng không nên dùng hoa hòe. Cần cẩn trọng khi sử dụng hoa hòe cùng với các thuốc Tây.