Cây Dã Quỳ – Hoa dại nổi bật trên cao nguyên Tây Nguyên
Có lẽ đối với những người sống tại vùng đất Tây Nguyên, không còn gì xa lạ với cây hoa dã quỳ. Đây là một loài hoa dại xuất hiện khắp triền đồi, vách núi ở vùng cao nguyên hùng vĩ này. Vẻ đẹp rực rỡ của hoa dã quỳ khiến người ta mê mẩn. Nhiều nhà thơ và nhà văn đã dành không ít thơ và giấy mực để miêu tả vẻ đẹp tuyệt vời của loài hoa này. Các cánh đồng hoa dã quỳ bát ngát ở Đà Lạt cũng luôn thu hút sự chú ý của du khách khi mùa hoa nở tới.
Đặc biệt, cây dã quỳ không chỉ có vẻ đẹp tuyệt vời mà còn mang lại nhiều lợi ích đặc biệt mà ít loài cây nào có được.
NỘI DUNG
1. Đặc điểm hình thái và sinh thái của dã quỳ
1.1 Hình thái
Hoa dã quỳ còn được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như cúc quỳ, sơn quỳ, quỳ dại, hướng dương dại, hướng dương Mexico,… Là một loài thực vật thuộc họ Cúc, có tên khoa học là Tithonia diversifolia. Phụ thuộc vào khu vực, loài cây này có thể là cây một năm hoặc cây lâu năm. Dã quỳ mọc thành từng bụi, có chiều cao trung bình khoảng 2,5 đến 3m.
Thân cây có màu xanh đậm và chuyển dần sang màu nâu đất theo thời gian. Lá có hình dáng giống lá của cúc vàng nhưng lớn hơn. Phiến lá nhẵn, trên mặt lá có một lớp lông nhỏ. Hoa dã quỳ có màu vàng tươi hoặc vàng cam, thường mọc đơn, đôi khi mọc thành từng chùm. Cánh hoa mỏng, có 13 cánh tỏa tròn với đường kính khoảng 8-10cm. Hoa bắt đầu nở vào mùa khô để kịp kết hạt trước khi đất khô cứng. Hạt sẽ rơi xuống đất và chờ nước mưa của mùa mưa tiếp theo để mọc cây con.
1.2 Sinh thái
Cây dã quỳ có nguồn gốc từ Mexico và thích nắng. Loài cây này phát triển tốt trong các vùng đất có khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới. Dã quỳ có sức sống mạnh mẽ và có thể tồn tại ngay cả trên các vách núi dựng đứng nhờ vào bộ rễ chùm mạnh mẽ mà cây bám chắc vào đất.
Ở Việt Nam, dã quỳ phân bố rộng rãi trên các vùng đồi núi ở Tây Nguyên, miền Bắc và một số tỉnh phía Nam. Hoa dã quỳ nở vào mùa đông và tạo thành một màu vàng rực trên triền đồi và thảo nguyên. Loài cây này được coi là một dấu hiệu cho sự xuất hiện của mùa khô. Khi hoa dã quỳ nở, có nghĩa là mùa khô đã gần kề.
2. Các lợi ích của cây dã quỳ trong nông nghiệp
2.1 Nguồn phân hữu cơ giàu dinh dưỡng
Hoa dã quỳ được người Pháp đưa vào Việt Nam ban đầu để làm phân bón cho các đồn điền cao su, cà phê tại khu vực Tây Nguyên. Nhờ hạt dã quỳ dễ phát tán và cây phát triển nhanh, loài hoa này đã chiếm lĩnh các khu vực bỏ hoang.
Dã quỳ được xem là một nguồn phân bón hữu cơ tuyệt vời cho các loại cây trồng. Trong thân lá của cây, chúng ta có thể tìm thấy các chất dinh dưỡng quan trọng như kali, đạm, photpho, canxi và nhiều chất dinh dưỡng khác. Đặc biệt, dã quỳ có khả năng thay thế nguồn kali vô cơ quan trọng cho cây trồng, đặc biệt là cây ăn trái.
2.2 Trừ sâu, tuyến trùng
Theo các nghiên cứu khoa học, lá của cây dã quỳ chứa các chất độc đối với sâu bọ và côn trùng như Sesquiterpene, Diterpenoids, Pyrethrin. Do đó, cây dã quỳ có thể được sử dụng như một loại thuốc trừ sâu sinh học. Chỉ cần giã thân lá của cây với nước sạch, lọc dung dịch và phun lên cây trồng để xử lý sâu hại.
2.3 Rào cản chắn gió
Cây dã quỳ có thể được trồng dọc theo vườn trồng như một hàng rào nhằm chắn gió cho các loại cây trồng nhỏ. Với chiều cao từ 2,5 – 3m, cây dã quỳ sẽ tạo thành một rào cản hiệu quả chống lại sức gió mạnh.
3. Cách trồng cây dã quỳ
Cây dã quỳ là một loại cây phát triển nhanh và dễ trồng, phù hợp với nhiều vùng đất. Chúng ta có thể nhân giống dã quỳ bằng cách giâm cành và gieo hạt.
Để trồng cây dã quỳ, chúng ta có thể tạo thành các hàng rào trong các vùng đất trống hoặc ranh giới. Cây dã quỳ có sức sống mạnh mẽ, phát triển nhanh và có khả năng chịu đựng thời tiết khắc nghiệt. Tuy nhiên, cây này thích ánh sáng nên nên trồng ở những nơi không bị che khuất bởi các cây lớn.
Đọc thêm: Một số loại cây họ đậu cố định đạm phổ biến (phần 1)
Với sự nổi bật và lợi ích đặc biệt mà cây dã quỳ mang lại, không có gì ngạc nhiên khi nó trở thành một loài cây được nhiều người nông dân quan tâm và chọn trồng trong nền nông nghiệp của họ.
Tham khảo: Chơi cây cảnh – Nơi chia sẻ kinh nghiệm trồng và chăm sóc cây cảnh
