Cây Củ Chi – Loài cây độc đáo và kỳ bí
Ít ai biết, vùng đất thép thành đồng từng được đặt tên theo một loài cây độc đáo, cây Củ Chi. Tuy nhiên, cây Củ Chi không chỉ nổi tiếng với tên gọi độc đáo, mà còn có một lịch sử chết chóc đến mức được gọi là cây “tử thần”. Điều này khá đáng ngạc nhiên với nhiều người, vì cây Củ Chi mang độc tính mạnh đến nỗi chỉ cần một lượng nhỏ chất độc từ bất kỳ bộ phận nào của nó cũng có thể gây chết người. Điều đáng nói là những câu chuyện kỳ quái xoay quanh cây Củ Chi đã khiến loài cây này trở thành một biểu tượng độc đáo của vùng đất nơi nó từng sinh sống.
Gốc cây “tử thần” duy nhất còn sót lại
Lịch sử vùng đất thép thành đồng ghi lại rằng cây Củ Chi đã từng bao phủ miền đất này. Tuy nhiên, do độc tính quá mạnh, gây nguy hiểm cho tính mạng của nhiều người, dân vùng này đã buộc phải chặt bỏ hết cây Củ Chi. Hiện nay, tại miền đất phía Tây Bắc Sài Gòn, chỉ còn sót lại duy nhất một gốc Củ Chi tại xã Phú Hòa Đông.
Gốc cây Củ Chi còn sót lại ở xã Phú Hòa Đông
Tuy nhiên, việc tìm đến gốc cây hiếm hoi này không hề dễ dàng. Một số người lớn tuổi luôn tỏ ra e ngại khi nghe chúng tôi muốn tìm cây Củ Chi duy nhất trong làng. Hầu hết người dân từ chối chỉ dẫn và cảnh báo chúng tôi về những câu chuyện hoang đường về ma quỷ ám lấy gốc cây. Theo bà Nguyễn Thị Bích Hà, người bán hàng nước tại tỉnh lộ 15, Phú Hòa Đông, cây Củ Chi đã gây nhiều cái chết bất ngờ, khiến người ta sợ và tránh xa gốc cây này.
Giải oan cho cây Củ Chi
Tuy cây Củ Chi được xem như loài cây “tử thần” do những câu chuyện hoang đường, nhưng thực tế không đúng như vậy. Theo cụ Trần Văn Sáu, người dân ở đây e ngại gốc cây này vì sợ ảnh hưởng đến sức khỏe. Thật ra, gốc cây đã được bao bọc bằng tường xi măng để trẻ em không lớm trái Củ Chi về chơi, chứ không phải để bảo vệ cây thiêng như người ta thường nghĩ. Ông Nguyễn Tấn Tài, một người dân khác, cười khi nghe chúng tôi hỏi về việc vì sao người dân e dè với gốc cây Củ Chi này. Ông Tài cho biết rằng cây này độc mạnh, nên người ta sợ. Cây Củ Chi chứa chất Strychnin cực độc, chỉ cần một lượng rất nhỏ là đủ làm tê liệt toàn bộ cơ thể và gây tử vong ngay lập tức.
Hạt của loài cây được mệnh danh “tử thần” này lại là loại thuốc quý
Dù có chứa chất độc, nhưng hạt và vỏ cây Củ Chi sau khi chế biến có thể ngâm rượu và trị đau lưng, nhức mỏi hiệu quả. Đặc biệt, hạt cây Củ Chi còn có tác dụng kích thích dây thần kinh, điều hòa hoạt động thần kinh và khai thông vị giác, tốt cho tiêu hóa. Cây Củ Chi cũng được sử dụng trong y học cổ truyền với các tên gọi khác như Cổ Chi, Hoàng Đàn, hoặc Võ Doản.
Dù cây Củ Chi có độc mạnh đến mức được gọi là “tử thần”, nhưng hiện nay loài cây này đang trên đà tuyệt chủng. Tỉ lệ nảy mầm của cây Củ Chi rất thấp, chỉ khoảng 5 – 7 hạt trong 1000 hạt có thể phát triển thành cây. Do đó, cây Củ Chi ngày càng khan hiếm, đồng nghĩa với việc giá trị kinh tế của nó cũng ngày càng tăng cao.
Hiện nay, huyện Củ Chi đang nỗ lực khôi phục loài cây này bằng cách trồng thử nghiệm khoảng 50 cây Củ Chi tại rừng di tích Bến Đình. Dù sau 10 năm, cây chỉ mới có đường kính khoảng 15cm và chậm lớn, việc này cho thấy sự cố gắng của người dân để bảo tồn loài cây độc đáo này.
Dù cây Củ Chi từng bị coi là “tử thần” và có những câu chuyện kỳ quái xoay quanh, nên người dân vẫn lưu truyền qua nhiều thế hệ. Với sự “chính đáng” này, cây thuốc Củ Chi còn phải chịu hàm oan dài dài…
Nguồn: Hồ Bá Nguyễn – motthegioi.vn