Cây Bớp Bớp – Cỏ Lào: Một loài cây phổ biến với nhiều ứng dụng

Cây Bớp Bớp hay được gọi là Cỏ Lào, Cỏ Việt Minh, Cỏ Hôi, hay thậm chí là Cây Cộng sản, có tên khoa học là Chromolaena odorata (L.). Đây là một loài thực vật nhiệt đới bản địa thuộc họ Cúc, phổ biến ở Châu Á, Bắc Mỹ và Tây Phi. Ở Việt Nam, cây thường được tìm thấy ở các vùng núi, trung du và đồng bằng. Cây thích ứng tốt và phát triển mạnh vào mùa mưa.

1. Đặc điểm sinh thái của cỏ Lào

Cỏ Lào là loài cây thân thảo mọc thành bụi, có thể cao đến 2 mét hoặc hơn. Cành của cây thường mọc ngang và được phủ bởi một lớp lông mịn. Lá cây mọc đối, có hình trái xoan, đầu lá nhọn, thân tù, có 3 gân chính và mép lá có răng cưa. Cụm hoa của cây xếp thành gù kép, thường mọc ở ngọn cây. Hoa có màu anh đào hoặc màu tím nhạt, mỗi cụm hoa có nhiều hoa đơn và cánh hoa dạng sợi. Quả của cây có hình thoi, có 5 cạnh và được bao phủ bởi một lớp lông mịn. Cây Bớp Bớp ra hoa vào cuối mùa đông và đầu mùa xuân.

Cỏ Lào là loài cây ưa sáng và chịu đựng tốt trong điều kiện khí hậu hanh khô. Tuổi thọ của cây khoảng từ 1 – 2,5 năm. Đây là loài cây dại quan trọng trong thảm thực vật. Cỏ Lào mọc rất khỏe và phát triển nhanh trong mùa mưa. Cây có khả năng tái sinh mạnh mẽ và cho năng suất cao từ 20 – 30 tấn/ha. Cỏ Lào có thể thu hái lá và toàn cây quanh năm.

2. Ứng dụng của cỏ Lào

2.1 Nguồn phân xanh cho nông nghiệp

Cỏ Lào là một loại cây hoang dại nhưng lại rất hữu ích. Với khả năng cải tạo đất, cây lào là một thảm thực vật lý tưởng cho những vùng đất cằn, đồi núi. Toàn thân cây cỏ mềm và dễ phân hủy, là một nguồn phân xanh lý tưởng.

Đặc biệt, cỏ Lào có chứa tới 2,65% đạm, 0,5% Phốt pho và 2,48% Kali. Các bộ phận của cây cũng chứa tinh dầu, alcaloid và tannin. Sử dụng cây cỏ Lào để che phủ đất trồng không chỉ bổ sung lượng sinh khối hữu cơ cao, mà còn rất giàu dinh dưỡng cho đất trồng. Ngoài việc che phủ trực tiếp, có thể cắt cỏ để ủ thành phân hữu cơ. Kinh nghiệm của nông dân miền Trung cho thấy khi trồng khoai lang hoặc đậu phộng, việc vùi cây cỏ Lào vào luống để làm phân bón và ngăn ngừa sâu hại rễ cây.

2.2 Thuốc bảo vệ thực vật

Cỏ Lào cũng được sử dụng làm một loại thuốc bảo vệ thực vật trong nông nghiệp. Loại cây này có khả năng phòng trừ nhiều loại nấm hại và xua đuổi sâu hại rất hiệu quả. Lá cây Lào có thể được xay nhuyễn và trộn vào phân bón hữu cơ hoặc phân chuồng để bón vào đất. Ngoài ra, có thể giã nát lá cây để lấy nước hoặc ngâm lá khô vào nước để phun xịt cho cây trồng. Sử dụng nước từ lá cây Lào để tưới đất sẽ giúp tiêu diệt được ấu trùng bọ nhẩy và tuyến trùng hại rễ cây trồng.

2.3 Thuốc chữa bệnh trong Đông Y

Theo Đông Y, cây Lào có vị cay, tính ấm và có tác dụng sát trùng, cầm máu và chống viêm. Thường được sử dụng để cầm máu vết thương và các vết cắn chảy máu không cầm. Cỏ Lào cũng có thể được sử dụng để chữa bệnh lỵ cấp tính và bệnh ỉa chảy ở trẻ em, viêm đại tràng đau nhức xương, viêm răng lợi, ghẻ, lở, nhọt độc. Chất dịch lấy từ lá cỏ Lào có tác dụng ức chế vi khuẩn mạnh, thúc đẩy quá trình kích thích giảm sưng và liền mô vết thương, do đó có hiệu quả trong việc trị bỏng.

Lưu ý: Toàn cây cỏ Lào có chứa chất độc coumarin, đặc biệt là ở lá và dạng tươi. Khi xát lá trên da, có thể gây sưng tấy và phồng nước. Do đó, khi tiếp xúc với cây cỏ Lào, cần rửa sạch và bôi thuốc mỡ acid boric. Ăn nhiều lá cỏ Lào có thể gây đau đầu và buồn nôn, trong trường hợp này, cần rửa ruột, cho uống lòng trắng trứng và nước đường (theo sách “Cây độc ở Việt Nam”).

Để biết thêm thông tin về các loại cây phân xanh giàu dinh dưỡng thay thế cho phân vô cơ tổng hợp và nhận được hỗ trợ tư vấn quy trình canh tác hữu cơ miễn phí, hãy truy cập Chơi cây cảnh – Nơi chia sẻ kinh nghiệm trồng và chăm sóc cây cảnh.

Tác giả: Vân Hồng

Xem thêm về: Các loại cây nên có trong vườn, Cây phân xanh

Danh mục: Các loại hữu cơ cải tạo đất, Cách cải tạo đất