Cây Bạch đồng nữ – Vị thuốc từ thiên nhiên cho phụ nữ

Trong kho tàng thuốc dân gian, có một cái tên không mấy quen thuộc với mọi người, đó là cây Bạch đồng nữ. Tên cây này đã nói lên một phần công dụng của nó – chữa bệnh cho phụ nữ. Nhưng điều đó chỉ là một phần nhỏ của những công dụng to lớn khác mà cây Bạch đồng nữ mang lại. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về cây này trong bài viết dưới đây nhé.

1. Mô tả đặc điểm cây thuốc Bạch đồng nữ

Bạch đồng nữ, tên khoa học là Clerodendron gragrans, thuộc họ Cỏ roi ngựa (Verbenaceae). Cây nhỏ này cỡ cao khoảng 1 – 1,5m, nhánh vuông, có lông màu vàng nhạt. Lá mọc đối, gốc tròn hoặc hình tim, khá lớn, dài khoảng 10 – 20cm, rộng 7 – 15cm. Mặt dưới lá thường có những tuyến nhỏ tròn, gân lá nổi rõ và gân phụ đan thành lưới dày. Hoa mọc thành chùy to, hình tháp, màu trắng hoặc ngả vàng. Quả hạch đen, hình cầu, mang đài màu đỏ. Cây ra hoa từ tháng 5 – 8 và ra quả từ tháng 9 – 11.

Bạch đồng nữ là loại cây nhỏ

2. Nguồn gốc, phân bố của cây

Cây Bạch đồng nữ phân bố chủ yếu ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới châu Á. Ở Việt Nam, cây được thấy rải rác khắp các tỉnh vùng trung du và đồng bằng, cả ở miền Nam lẫn miền Bắc. Cây này thích sáng và có thể chịu bóng, thường mọc lẫn với một số cây nhỏ khác ở quanh làng, ven đường đi và chân đồi. Cũng có người trồng cây này ở một số địa phương để làm thuốc. Dễ trồng và khá chịu khói, cây Bạch đồng nữ không đòi hỏi nhiều chăm sóc, chỉ cần đủ ẩm, không bị ngập nước là đủ.

Hoa Bạch đồng nữ màu trắng, có mùi thơm

3. Bộ phận dùng, thu hái, chế biến, bảo quản

Trong việc làm thuốc, người ta sử dụng cả rễ và lá của Bạch đồng nữ. Lá có thể thu hái quanh năm, tốt nhất là vào lúc cây sắp ra hoa, lựa chọn những lá bánh tẻ, không sâu úa. Rễ thì chọn cây trưởng thành, đào về rửa sạch, phơi hoặc sấy khô. Bảo quản nguyên rễ hoặc cắt thành phiến mỏng.

Lưu ý cất giữ dược liệu ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm mốc và mối mọt.

4. Thành phần hóa học và tác dụng dược lý của cây Bạch đồng nữ

Theo nghiên cứu, cây Bạch đồng nữ chứa nhiều muối Canxi, Flavonoid, Tanin, Cumarin, Acid nhân thơm, Aldehyd nhân thơm và dẫn chất Amin có nhóm Carbonyl, cùng với Ethylcholestan-5, 22, 25, Trien-3b01.

Về tác dụng dược lý, các thí nghiệm trên động vật cho thấy cây Bạch đồng nữ có tác dụng hạ huyết áp, giãn mạch và giảm đau. Nghiên cứu cũng chứng minh rằng vị thuốc này có tác dụng chữa bệnh hiệu quả với nhiều người mắc các vấn đề khác nhau.

Lá và rễ Bạch đồng nữ phơi khô làm thuốc

5. Công dụng của Bạch đồng nữ

Vị thuốc Bạch đồng nữ có mùi thơm, vị hơi đắng và tính mát. Nó có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, trừ phong thấp, tiêu viêm. Trên lâm sàng, cây Bạch đồng nữ thường được sử dụng để chữa một số bệnh như bạch đới ở phụ nữ, viêm loét tử cung, kinh nguyệt không đều, mụn nhọt, lở ngứa, viêm mật vàng da, gân xương đau nhức, đau mỏi lưng và tăng huyết áp.

6. Một số bài thuốc từ Bạch đồng nữ

• Bài thuốc chữa kinh nguyệt không đều: Lá Bạch đồng nữ 16g, Ích mẫu 40g, Hương phụ chế 15g, Đậu đen 10g, Nghệ vàng 2g, Ngải cứu 2g. Sắc đặc, uống một thang.
• Bài thuốc chữa bạch đới, khí hư ở phụ nữ: Lá Bạch đồng nữ 20g, Ngải cứu, Trần bì, Ích mẫu, Hương phụ, mỗi thứ 10g. Sắc nước uống trong ngày, khoảng 2 – 3 tuần sau chu kì kinh nguyệt.
• Bài thuốc trị thấp khớp, triệu chứng sưng, nóng, đỏ, đau ở khớp: Rễ Bạch đồng nữ 80g, Dây gắm 120g, Tầm xuân 8g, Đơn tướng quân 8g, Đơn mặt trời 8g, Đơn răng cưa 8g, Cà gai leo 8g, Cành dâu 8g. Sắc, chia 2 lần uống.
• Bài thuốc chữa vàng da, vàng niêm mạc mắt, tiểu ra sắc tố mật: Lấy 10g Rễ Bạch đồng nữ đun sôi với 400ml nước còn 200ml, chia uống 2 lần trong ngày.

Trong lĩnh vực dân gian, cây Bạch đồng nữ chỉ là một trong số rất nhiều loại cây dễ trồng và dễ sử dụng. Tuy nhiên, việc quan trọng nhất đối với người bệnh là xác định đúng bệnh cảnh của mình và tham khảo ý kiến từ những chuyên gia y tế. Hãy nhớ rằng, sử dụng thuốc đúng người, đúng bệnh là điều quan trọng nhất để tránh những hậu quả không mong muốn. Hãy để cho Chơi cây cảnh trang web chia sẻ kinh nghiệm trồng và chăm sóc cây cảnh hỗ trợ bạn trong những vấn đề liên quan đến cây cảnh.

Bạn có thắc mắc gì về cây Bạch đồng nữ? Hãy để lại bình luận để chúng tôi có thể giúp đỡ!