Cây Cỏ Dòi – Tác Dụng và Cách Chăm Sóc
Cây thuốc dòi là một loại cây thân thảo đã được sử dụng trong y học từ lâu. Đông y tin rằng cây thuốc dòi có thể chữa trị chứng ho, thông sữa, giảm nhiệt, tiêu viêm và nhiều tác dụng khác. Hãy cùng tìm hiểu về cây này và cách chăm sóc trong bài viết dưới đây.
NỘI DUNG
1. Tên gọi và phân nhóm của cây thuốc dòi
- Tên gọi khác: Cây cỏ dòi, cây bọ mắm, đại kích biển, bơ nước tương.
- Tên khoa học: Pouzolzia zeylanica.
- Thuộc họ Tầm ma hay còn gọi là Gai (Urticaceae).
2. Đặc điểm sinh thái
Mô tả:
Cây thuốc dòi là một loại cây thân thảo thấp, mọc sát nền đất. Mỗi cây có nhiều thân nhánh và thân cây có lông. Lá cây mọc so le, mảng xanh lục, mỏng, có hình trứng thon, nhỏ ở đầu. Lá cây cỏ dòi thường dài từ 4 – 9cm và chiều rộng khoảng 2cm.
Cây cỏ dòi cho hoa quanh năm khi cây đã trưởng thành. Hoa thuốc dòi nhỏ nhắn, nở thành chùm ở nách của nhánh cây. Quả thuốc dòi có hình trứng nhọn, có các khía dọc như chia thành từng múi.
Phân bố:
Cây thuốc dòi thường mọc hoang và dễ dàng tìm thấy ở những nơi đất ẩm ướt. Nó phân bố ở nhiều vùng như Ấn Độ, bán đảo Đông Dương, Philippines, Malaysia…
Ở Việt Nam, cây cỏ dòi phân bố rộng rãi và có thể dễ dàng thu hoạch để làm thuốc trong cả 3 miền.
3. Bộ phận dùng, thu hái và chế biến
- Bộ phận dùng: Thân, lá, hoa, nhựa cây.
- Thu hái: Có thể thu hái quanh năm.
- Chế biến: Rửa sạch cây cỏ dòi trước khi sử dụng. Cây thường được chế biến thành thuốc chữa bệnh.
- Bảo quản: Để cây thuốc ở nơi khô ráo, sạch sẽ, thoáng mát và tránh ánh nắng mạnh.
4. Tác dụng dược lý của cây thuốc dòi
Cây bọ mắm đã từ lâu trở thành một loại dược liệu trong y học cổ truyền. Đông y ghi nhận những tác dụng dược lý sau đây:
- Điều trị chứng ho dai dẳng.
- Điều trị ho nhiễm trùng.
- Tiêu viêm.
- Điều trị viêm mũi.
- Tiêu đờm.
- Chỉ khái.
- Chữa viêm sưng vú.
- Tiêu vết bầm.
- Thông tiểu.
- Thông sữa.
- Giải độc.
- Giải nhiệt.
- Trị mụn nhọt.
- Chữa đau họng.
5. Tính vị của cây thuốc dòi
Theo Đông y, cây thuốc dòi có vị ngọt nhưng nhạt và tính mát.
6. Liều dùng của cây thuốc dòi
Mỗi ngày, liều dùng trung bình của cây thuốc cho 1 người là 10 – 20g. Tuy nhiên, liều dùng còn phụ thuộc vào công thức của bài thuốc. Người dùng nên tuân thủ theo liều dùng bác sĩ hoặc lương y chỉ định và không sử dụng quá liều.
7. Bài thuốc từ cây thuốc dòi
Cây thuốc dòi được sử dụng trong một số bài thuốc chữa bệnh dân gian như sau:
- Bài thuốc chữa ho thường, đau họng: Phơi khô cây thuốc dòi, sử dụng từ 10 – 20g cây để sắc lấy nước uống.
- Bài thuốc hỗ trợ trị ho lao: Lấy nhựa của cây thuốc dòi, chưng cách thủy với mật ong. Sau khi chưng, lấy nước thuốc để uống trong ngày. Dùng từ 2 – 3 lần mỗi ngày.
- Bài thuốc chữa mụn nhọt, máu bầm, viêm sưng vú: Rửa sạch cây thuốc dòi, giã nát và đắp lên vùng sưng đau.
- Món nước uống giải nhiệt, thanh lọc cơ thể: Sắc/nấu từ 10 – 20g cây thuốc dòi, lấy nước uống. Có thể kết hợp với râu bắp, lá mã đề, rễ tranh…
8. Lưu ý
Khi sử dụng lá thuốc dòi để chữa bệnh, cần lưu ý những điều sau:
- Bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng bài thuốc từ lá thuốc dòi. Mỗi người có cơ địa và thể trạng khác nhau, do đó, các bài thuốc dân gian có thể không phát huy tác dụng hoặc gây dị ứng. Hãy tuân thủ theo lời khuyên của các bác sĩ chuyên khoa.
- Không nên lạm dụng nước cây thuốc dòi để giải nhiệt. Việc giải nhiệt, thanh lọc cơ thể có thể dẫn đến mất chất điện giải, gây mệt mỏi.
- Phụ nữ có thai không nên sử dụng quá nhiều cây thuốc dòi. Loại dược liệu này có tính chất điều kinh và có thể gây sẩy thai.
- Trước khi sử dụng, hãy rửa sạch cây thuốc dòi để loại bỏ đất cát và vi khuẩn bám trên thân cây và lá cây.
- Bệnh nhân bị tiểu đường, huyết áp thấp,… nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc.
Tóm lại, cây cỏ dòi là một loại dược liệu phổ biến trong y học cổ truyền. Cây này có nhiều tác dụng và khả năng chữa bệnh. Tuy nhiên, trước khi sử dụng thuốc, bệnh nhân cần tham khảo ý kiến bác sĩ để nhận được lời khuyên và hướng dẫn cụ thể hơn.
Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Chơi cây cảnh – Nơi chia sẻ kinh nghiệm trồng và chăm sóc cây cảnh không đưa ra lời khuyên, chẩn đoán hay phương pháp điều trị thay cho chuyên viên y tế hoặc bác sĩ chuyên khoa.
Có thể bạn quan tâm
