Cây Cơm Rượu – Một Dược Liệu Quan Trọng Trong Y Học Cổ Truyền

Cây cơm rượu, còn được gọi là bưởi bung, là một loại cây dược liệu quen thuộc trong y học cổ truyền với nhiều tác dụng hữu ích. Với vị cay, hơi ngọt và tính ấm, cây cơm rượu thường được sử dụng để chữa tê thấp, kích thích tiêu hóa, vàng da, sản hậu ứ huyết và nhiều tác dụng khác. Ngoài ra, khi dùng ngoài da, cây cơm rượu còn giúp chữa mụn nhọt, chốc lở và giảm đau nhức xương khớp.

Đặc điểm Thực Vật

Cây cơm rượu là một cây nhỏ mọc thành bụi, có chiều cao có thể đạt đến 4-5m. Cành cây có màu lục pha với tím đỏ. Lá chét dày, không lông và có thể dài tới 30cm. Thường có 1-5 lá chét hình mác thuôn, dài khoảng 6-16cm và rộng 2-5cm, mọc so le, ít khi mọc đối. Mép lá nguyên hoặc có răng cưa không rõ, phần gốc tròn và phần đầu nhọn. Mặt trên lá bóng nhẵn, trong khi mặt dưới có màu vàng nhạt.

Cụm hoa mọc thành từng chùm tán ở đầu cành và ngắn hơn lá. Hoa nhỏ màu trắng, lá đài hình tròn, rất ngắn. Phần cánh hoa thuôn nhẵn, nhị 10 và trong đó có 5 cái dài gần bằng cánh hoa, phần bầu nhẵn có 5 ô. Quả mọng có hình cầu, khi chín có màu hồng trong và ăn được. Mùa hoa quả kéo dài từ tháng 11 đến tháng 3 năm sau.

Bộ Phận Dùng và Phân Bố

Cả cành, lá và rễ của cây cơm rượu đều được sử dụng để làm thuốc. Dược liệu này được tìm thấy rất nhiều ở vùng nhiệt đới ẩm như Đông Nam Á, Ấn Độ, Nam Trung Quốc và Úc. Ở Việt Nam, cây cơm rượu phân bố ở nhiều khu vực từ đồng bằng đến trung du, nhưng tập trung nhiều nhất là ở vùng núi thấp dưới 1000m.

Thành Phần Hóa Học

Phân tích dược liệu cây cơm rượu đã cho thấy sự xuất hiện của các thành phần như dictamin, skimiamin, kocusaginin, noracromycin, arborin, arborinin, glycosminin, glycozolicin và 3-formylcarbazol.

Tác Dụng và Cách Dùng

Theo y học cổ truyền, cây cơm rượu có rất nhiều tác dụng trong điều trị bệnh. Nó có thể khu phong trừ thấp, thanh nhiệt giải độc, kích thích tiêu hóa, tán huyết ứ, trừ đờm và giải cảm. Cây cơm rượu cũng có thể chữa sản hậu ứ huyết, tê thấp, đau nhức xương khớp, vàng da, thiếu máu, mụn nhọt, chốc lở và nhiều bệnh khác.

Cách sử dụng cây cơm rượu phụ thuộc vào từng bài thuốc và mục đích điều trị. Dược liệu có thể được sử dụng ở dạng nước sắc hoặc dạng bột để đắp ngoài da. Liều dùng khuyến nghị là 6-16g/ngày khi dùng ở dạng nước uống. Với việc sử dụng ngoài da, không cần quan tâm đến liều lượng.

14 Bài Thuốc Chữa Bệnh Từ Cây Cơm Rượu

Cây cơm rượu được sử dụng rộng rãi trong nhiều bài thuốc truyền thống như:

1. Bài thuốc chữa kém ăn, da vàng sau sinh ở phụ nữ.
2. Bài thuốc chữa đau lưng mỏi gối.
3. Bài thuốc chữa mụn ổ gà mọc ở nách hay bẹn.
4. Bài thuốc chữa tê thấp.
5. Bài thuốc chữa phong thấp, sưng đau do bị thương.
6. Bài thuốc chữa phong thấp, đau nhức khắp người và khớp xương.
7. Bài thuốc trị cảm sốt ho.
8. Bài thuốc chữa viêm loét dạ dày tá tràng.
9. Bài thuốc chữa mụn nhọt bị rò mủ lâu ngày.
10. Bài thuốc trị kén ăn, đầy trướng bụng.
11. Bài thuốc chữa đau bụng kinh.
12. Bài thuốc chữa bệnh gout.
13. Bài thuốc chữa tụ máu.
14. Bài thuốc trị bệnh tiểu đường.

Cây cơm rượu có thể được kết hợp với các vị thuốc khác để tăng hiệu quả điều trị. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, trước khi sử dụng dược liệu cây cơm rượu, hãy tham khảo ý kiến của thầy thuốc hoặc người có chuyên môn.

Chơi cây cảnh – Nơi chia sẻ kinh nghiệm trồng và chăm sóc cây cảnh.

Bài viết được tham khảo từ Bệnh viện Nguyễn Tri Phương – Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh.