Cây Ngọc Anh

Tên thường gọi: Cây hoa ngọc bút, cây hoa lài tây, cây hoa lài trâu

Tên khoa học: Tabernaemontana divaricata

Họ thực vật: Apocynaceae (họ trúc đào)

Chiều cao: 30 – 40 cm

Công dụng: Cây hoa ngọc bút hay còn gọi là cây hoa lài tây, cây hoa lài trâu là một loài cây có hoa trắng đẹp thường dùng phổ biến nhất làm cây trồng viền- cây trồng nền đường phố, các nút giao thông, trường học…Trong sân vườn, công viên cây hoa ngọc bút cũng được trồng làm cảnh theo từng bụi, trong patio hoặc trồng hàng rào. Trong Đông y, cây hoa ngọc bút có tác dụng chữa bệnh ho, hạ sốt…

Cây hoa ngọc bút có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới Ấn Độ và được trồng rộng rãi làm cảnh trên toàn thế giới cũng như ở Việt Nam. Cây hoa ngọc bút là một loại cây bụi thường xanh với chiều cao từ 1.5 – 1.8 m. Cây hoa ngọc bút thuộc họ trúc đào nên cũng có đặc điểm giống các loài khác của họ như thân cây có nhựa mủ trắng, khi bị gãy mủ chảy ra nhiều.

Lá cây ngọc bút có dạng bầu dục, đầu nhọn với chiều dài khoảng 15 cm và chiều rộng 5 cm. Mặt trên lá màu xanh đậm, sáng bóng, mặt dưới sần sùi và màu nhạt hơn.

Cụm hoa ngọc bút mọc tập trung ở đầu cành, màu trắng. Hoa ngọc bút có hai dạng là hoa ngọc bút đơn và hoa ngọc bút kép. Hoa ngọc bút đơn có 5 cánh hoa, những cánh hoa xếp như hình chong chóng. Hoa ngọc bút kép gồm nhiều cánh xếp thành nhiều lớp. Về hương thơm thì chỉ có hoa ngọc bút kép có hương thơm dễ chịu còn hoa ngọc bút đơn thì không có hương.

Cây hoa ngọc bút khá dễ chịu về đất trồng không yêu cầu cụ thể. Cây hoa ngọc bút ưa sáng hoặc chịu bóng bán phần. Nếu trong môi trường nhiều nắng, cây hoa ngọc bút sẽ có xu hương phát triển ít hơn nghĩa là lá, thân, cành và hoa sẽ nhỏ hơn so với trong một phần bóng râm. Cây hoa ngọc bút có nhu cầu nước cao trong thời kỳ khô hạn nhưng đòi hỏi đất phải thoát nước tốt. Thời điểm tốt nhất để nhân giống cây hoa ngọc bút là vào đầu mùa xuân và có thể nhân giống từ hạt hoặc giâm hom.

Cây ngọc bút là loài cây có thể cắt tỉa được nên rất được ưa chuộng làm cây hàng rào cũng như trồng đường phố, những vị trí yêu cầu cây phải được giữ ở một hình dáng gọn gàng.

Trong công viên, cây hoa ngọc bút cũng được sử dụng rất nhiều trồng viền, bồn hoa và kết hợp với các cây trồng khác.

Trong sân vườn, người ta chuộng cây hoa ngọc bút không chỉ vì hoa đẹp mà còn vì hương thơm của hoa ngọc bút kép. Cây hoa ngọc bút kép có thể được trồng khóm trước hiên hay trồng trong patio để được thưởng thức hương thơm ngọt ngào của hoa ngọc bút nhất là vào ban đêm, thời điểm hoa tỏa hương nồng nàn nhất.

Cây cỏ từ lâu cũng đã rất quen thuộc trong nhiều bài thuốc và cây hoa ngọc bút cũng là một trong những cây có vị thuốc được sử dụng trong Đông y. Công dụng của các bộ phận của cây như: nước lấy từ rễ cây có thể làm thuốc hạ sốt, nước sắc từ lá sử dụng trị ho…