Cây Keo Lai – Khám phá ưu điểm, cách trồng và giá trị kinh tế

Cây keo lai – một cây giống đa dụng với nhiều ưu điểm và giá trị kinh tế. Cùng tìm hiểu nguồn gốc, cách trồng và khám phá giá trị của cây keo lai.

Nguồn gốc đặc điểm cây keo

Cây keo, hay còn gọi là cây gỗ keo, thuộc chi Keo và danh pháp khoa học là Acacia. Cây keo có nguồn gốc từ đại lục cổ Gondwana. Trên thế giới, các loài cây keo ở Australia được gọi chung là “wattle”, trong khi châu Phi và châu Mỹ gọi chung là “acacia” (theo Wikipedia).

Cây keo là loại cây dễ trồng, có khả năng thích nghi với đất nghèo dinh dưỡng và thời tiết khắc nghiệt. Lá cây keo có hình lông chim phứ, nhưng ở một số loài đặc biệt, lá chét biến mất và cuống lá có dạng phẳng và bẹt, hướng lên trên, giống như lá. Cuống lá thẳng đứng giúp cây không bị ánh sáng mặt trời quá nóng, giảm lượng ánh sáng so với các lá cây nằm ngang.

Cây keo có hoa nhỏ gồm 5 cánh, gần như ẩn kín trong các nhị hoa dài và được phân bổ trong các cụm hoa dày đặc dạng hình cầu hay hình trụ. Hoa keo có màu vàng, màu kem hoặc thậm chí là tía hoặc đỏ. Một số loài keo có gai, đặc biệt ở các khu vực khô cằn. Gai thường là các cành bị ngắn đi, cứng và sắc, hoặc đôi khi là lá biến hóa thành gai. Gai lớn thường rỗng, cung cấp nơi sinh sống cho các loài kiến và bảo vệ cây khỏi côn trùng ăn lá.

Hiện nay, cây keo đang được trồng với quy mô ngày càng lớn, phổ biến nhất ở miền Bắc.

Giá trị kinh tế cây keo lai

Cây gỗ keo ngày càng được trồng với quy mô lớn, phục vụ nhiều mục đích trong cuộc sống hằng ngày của người dân. Cây keo lai không chỉ nhanh chóng phủ xanh các đồi núi, chống xói mòn đất, cải tạo vườn rừng, che bóng mát và ngăn bụi bặm, mà còn cung cấp gỗ và nguyên liệu cho nhiều ngành công nghiệp như chế biến ván nhân tạo, chế biến đồ mộc xuất khẩu, gỗ bao bì, gỗ xây dựng.

Ngoài ra, cây keo lai còn có khả năng cải tạo đất, chống xói mòn và cải thiện môi trường sinh thái. Gỗ cây keo lai có chất lượng ổn định, độ cong vênh thấp so với những loại gỗ khác, là nguyên liệu cho sản xuất đồ nội thất xuất khẩu. Cây keo với đường kính từ 17-18 cm trở lên có giá cao hơn so với giá nguyên liệu dùng để sản xuất giấy. Ngoài ra, keo lai còn được sử dụng làm gỗ dán, ván dán cao cấp và gỗ xẻ trong xây dựng.

Giá gỗ keo hiện nay trên thị trường dao động từ khoảng 400.000 đến 7.000.000 đồng một mét khối. Giá cả có sự chênh lệch nhỏ về từng loại gỗ keo, nhưng chênh lệch lớn về thời gian niên hạn của cây. Cây càng lâu năm và càng to, giá tiền càng cao.

Hướng dẫn kỹ thuật trồng cây keo lai

Thời vụ trồng rừng

• Vụ xuân: trồng xong trước tháng 4
• Vụ thu: trồng xong trước ngày 15/11

Mật độ trồng rừng keo lai

Mật độ trồng khoảng 1600-2000 cây/ha, hàng cách hàng 3 m, cây cách cây 2 m.

Chuẩn bị đất trồng

• Nếu đất dốc có độ dốc dưới 1500, nên cày máy (cày ngầm) toàn bộ diện tích trước khi đào hố.
• Đào hố kích thước 40 x 40 x 40 cm.

Bón lót và xan lấp hố

• Bón lót cho mỗi hố 3 kg phân chuồng hoai + 200 g NPK.
• Đập đất tơi nhỏ, loại bỏ đá, rễ cây, tạp vật khác, lấp 1/2 hố.
• Trộn đều phân chuồng với NPK, bỏ vào hố, dùng cuốc xáo trộn đất, sau đó lấp đất đầy hố.
• Xan lấp hố và bón lót phải hoàn thành ít nhất 15 ngày trước khi trồng cây.
• Đào ở chính tâm hố một lỗ sâu hơn chiều cao bầu, rạch nát vỏ bầu, đặt bầu cây giống keo lai vào đúng vị trí tâm hố.
• Dùng đất tơi nhỏ lấp cao hơn bầu khoảng 2-3 cm và chèn vừa đủ chặt.
• Các động tác trồng cây phải thực hiện nhẹ nhàng để tránh gãy cây, vỡ bầu và đập cổ rễ.
• Trồng dặm: sau một tháng, kiểm tra toàn bộ rừng trồng. Nếu cây bị hư hỏng hoặc chết, tiến hành trồng dặm lại và chỉnh sửa những cây bị nghiêng hoặc đổ.

Chăm sóc, nuôi dưỡng

Cây keo lai khi mới trồng còn thấp dễ bị cỏ dại lấn áp. Rừng trồng keo lai cần được chăm sóc cẩn thận trong 3 năm đầu.

Chăm sóc năm thứ nhất

• Làm sạch cỏ, xới đất sâu 15-20 cm, vun đất đầy gốc cao 5-10 cm, đường kính rộng 0,8-1 m.
• Dọn sạch dây leo, bụi rậm, đào hai rãnh sâu 20 cm, dài 30 cm đối diện nhau và cách gốc 25 cm.
• Bón 2 kg phân chuồng + 100 g NPK. Trộn đều phân với đất nhỏ, bỏ đều vào hai rãnh rồi lấp đầy rãnh.
• Lần 2, tiến hành tương tự như lần một nhưng không bón phân.

Chăm sóc năm thứ 2

• Làm sạch cỏ, xới đất sâu 20 cm.
• Đào hai rãnh sâu 20 cm, dài 30 cm đối diện nhau, lệch với hai rãnh đã đào lần trước và cách gốc cây 35 cm để bón thúc sinh trưởng cho cây.
• Bón thúc 2 kg phân chuồng + 100 g NPK. Trộn đều phân với đất nhỏ, bỏ đều cho hai rãnh rồi lấp đầy rãnh.
• Lần 2, tiến hành như lần một nhưng không bón phân.

Chăm sóc năm thứ 3

• Làm sạch dây leo, bụi rậm, chỉnh sửa cây, làm cỏ vun gốc, trợ lực cho cây sinh trưởng chậm.
• Tỉa bớt những cành thấp, cành mới nhú. Dùng dao, kéo sắc để cắt sát gốc cành tỉa.
• Bảo vệ rừng và phòng trừ sâu hại.
• Rừng trồng keo lai phải được bảo vệ chu đáo. Tuần tra canh gác để xác định lửa rừng và xung quanh lô trồng rừng phải có băng cây xanh rộng từ 8-10 m để phòng chống cháy rừng.
• Rừng cây keo lai từ khi mới trồng đến 12 tháng tuổi thường bị mối ăn cắn rễ, ăn vỏ gốc cây non. Để phòng chống mối, trước khi trồng cây, phải dọn sạch cành nhánh xung quanh hố trồng. Trộn thuốc diệt mối vào bầu PE trước khi trồng cây. Phá vỡ, diệt tổ mối trên lô trồng rừng, chặn đường lấy nước của mối. Không bón phân có chứa mùn cưa. Không xén rễ trước khi trồng.

Thu hoạch cây keo

• Rừng keo lai trồng đúng kỹ thuật: chọn cây con, trồng, chăm sóc, quản lý và bảo vệ chu đáo. Sau 7-8 năm, có thể thu hoạch gỗ để chế biến thành bột giấy.
• Sau 15 năm trồng, cây keo lai có thể được khai thác để làm gỗ gia dụng và xây dựng.

Trên đây là những thông tin về đặc điểm, giá trị và kỹ thuật trồng chăm sóc cây keo lai. Hy vọng rằng những chia sẻ này sẽ giúp bạn hiểu thêm về cây keo lai. Muốn biết thêm thông tin, hãy truy cập Chơi cây cảnh – Nơi chia sẻ kinh nghiệm trồng và chăm sóc cây cảnh.